"Xă h?i hóa toàn xă h?i" – Rosa Luxemburg 

Tháng 12/ 1918

Ngu?i d?ch: Lư Hoàng Minh Uyên 
B?n d?ch t? ti?ng Anh: https://www.marxists.org/archive/luxemburg/1918/12/20.htm

Cách m?ng vô s?n dă b?t d?u không có m?c tiêu nào khác ngoài hi?n th?c hóa ch? nghia xă h?i. Giai c?p công nhân ph?i giành du?c toàn b? quy?n l?c chính tr? trong tay ḿnh. Tuy nhiên, d?i v?i chúng ta – nh?ng ngu?i theo ch? nghia xă h?i – quy?n l?c chính tr? ch? là công c?. M?c tiêu cu?i cùng c?a chúng ta là bi?n d?i tri?t d? các quan h? kinh t?.

Hi?n t?i, toàn b? tài s?n – t? nh?ng d?n di?n r?ng l?n, h?m m?, nhà máy d?n các xí nghi?p – d?u n?m trong tay m?t nhóm nh? các d?a ch? và nhà tu b?n. Trong khi dó, ph?n l?n công nhân ch? nh?n du?c d?ng luong ít ?i d? s?ng qua ngày b?ng lao d?ng c?c nh?c. N?n kinh t? hi?n nay ch? nh?m ph?c v? s? giàu có c?a m?t s? ít k? an không ng?i r?i.

T́nh tr?ng này ph?i du?c thay d?i. Toàn b? tài s?n xă h?i – bao g?m d?t dai v?i t?t c? tài nguyên thiên nhiên, nhà máy, xí nghi?p – ph?i du?c dua ra kh?i tay nh?ng k? bóc l?t và tr? thành tài s?n chung c?a nhân dân. Trách nhi?m d?u tiên c?a m?t chính quy?n công nhân th?c s? là ban hành các s?c l?nh bi?n nh?ng phuong ti?n s?n xu?t quan tr?ng nh?t thành tài s?n qu?c gia, d?t du?i s? ki?m soát c?a xă h?i.

Tuy nhiên, ch? khi dó nhi?m v? th?c s? khó khan m?i b?t d?u: tái thi?t n?n kinh t? trên m?t n?n t?ng hoàn toàn m?i.

Hi?n t?i, m?i doanh nghi?p d?u do m?t nhà tu b?n quy?t d?nh s?n xu?t ǵ, s?n xu?t nhu th? nào, ? dâu, khi nào và bán ra sao. Công nhân ch? là nh?ng c? máy s?ng, b? ép ph?i lao d?ng mà không có quy?n d?nh do?t.

Trong n?n kinh t? xă h?i ch? nghia, di?u này ph?i thay d?i hoàn toàn! Ch? doanh nghi?p tu nhân s? không c̣n t?n t?i. M?c dích s?n xu?t không c̣n là làm giàu cho m?t cá nhân mà là cung c?p d?y d? nhu y?u ph?m cho toàn xă h?i. V́ v?y, các nhà máy, xí nghi?p và trang tr?i c?n du?c t? ch?c l?i theo m?t cách nh́n m?i:

1. Nâng cao nang su?t lao d?ng. Đ? d?m b?o m?i ngu?i có cu?c s?ng d?y d?, th?c ph?m d?i dào và các di?u ki?n van hóa t?t hon, nang su?t lao d?ng ph?i du?c nâng cao hon nhi?u so v?i hi?n t?i. Đ?t dai ph?i cho s?n lu?ng cao hon, công ngh? tiên ti?n ph?i du?c áp d?ng trong nhà máy, ch? khai thác nh?ng m? than và qu?ng có giá tr? cao nh?t… Do dó, xă h?i hóa s? ch? y?u t?p trung vào các doanh nghi?p l?n trong công nghi?p và nông nghi?p. Chúng ta không c?n và không mu?n tu?c do?t nh?ng nông dân nh? l? hay th? th? công t? ki?m s?ng b?ng m?nh d?t ho?c xu?ng nh? c?a h?. Theo th?i gian, h? s? t? nguy?n tham gia khi nh?n ra uu vi?t c?a ch? nghia xă h?i so v?i s? h?u tu nhân.
2. M?i ngu?i ph?i làm vi?c. Đ? toàn xă h?i có th? hu?ng th?nh vu?ng, ai cung ph?i lao d?ng. Ch? nh?ng ngu?i dóng góp công s?c – dù b?ng tay chân hay trí tu? – m?i có quy?n nh?n du?c nhu c?u s?ng t? xă h?i. Nh?ng k? giàu có hi?n nay s?ng nhàn r?i nh? bóc l?t s? không c̣n d?t s?ng. M?t n?n kinh t? xă h?i ch? nghia ḍi h?i t?t c? m?i ngu?i có kh? nang lao d?ng d?u ph?i làm vi?c, ngo?i tr? tr? nh?, ngu?i già và ngu?i b?nh. Xă h?i s? cham lo d?y d? cho nh?ng ngu?i không th? lao d?ng – không ph?i b?ng b? thí nhu hi?n nay mà b?ng phúc l?i hào phóng, nuôi d?y tr? em t?p th?, cham sóc ngu?i già t?n tâm, h? th?ng y t? c?ng d?ng…
3. Qu?n lư tài nguyên và lao d?ng h?p lư. Lăng phí tài nguyên ph?i ch?m d?t. Toàn b? ngành công nghi?p chi?n tranh và s?n xu?t vu khí s? b? xóa b? v́ m?t xă h?i xă h?i ch? nghia không c?n d?n công c? gi?t chóc. Thay vào dó, v?t li?u quư giá và s?c lao d?ng ph?i du?c chuy?n sang s?n xu?t hàng hóa có ích. Các ngành công nghi?p xa x? ph?c v? cho t?ng l?p giàu có an choi cung s? b? lo?i b?. Nh?ng ngu?i t?ng làm d?y t?, ph?c v? k? giàu s? có công vi?c x?ng dáng hon.

Khi m?t qu?c gia lao d?ng du?c xây d?ng, noi m?i ngu?i làm vi?c v́ l?i ích chung, th́ công vi?c cung ph?i du?c t? ch?c khác di. Ngày nay, công nhân trong nhà máy, nông tr?i hay van pḥng d?u coi lao d?ng là m?t gánh n?ng. H? ch? di làm v́ không c̣n cách nào khác d? ki?m s?ng. Nhung trong m?t xă h?i mà m?i ngu?i làm vi?c v́ chính ḿnh và c?ng d?ng, th́ s?c kh?e và ni?m vui trong lao d?ng ph?i du?c d?t lên hàng d?u. Gi? làm vi?c ph?i ng?n hon, noi làm vi?c ph?i d?m b?o s?c kh?e, có th?i gian ngh? ngoi h?p lư, công vi?c ph?i da d?ng d? ai cung c?m th?y h?ng thú.

Nhung d? th?c hi?n nh?ng c?i cách vi d?i này, chúng ta c?n có nh?ng con ngu?i x?ng dáng. Hi?n nay, công nhân b? cai tr? b?i ch? tu b?n và b? thúc ép làm vi?c v́ n?i s? dói nghèo. B?n tu b?n ki?m soát nang su?t lao d?ng b?ng cách giám sát ch?t ch?, d?m b?o không có s? lăng phí th?i gian hay nguyên li?u.

Trong xă h?i xă h?i ch? nghia, không c̣n ai d?ng sau công nhân v?i roi v?t. Ngu?i lao d?ng s? là nh?ng con ngu?i t? do và b́nh d?ng, làm vi?c v́ l?i ích chung. Đi?u này có nghia là h? ph?i ch? d?ng lao d?ng, không lăng phí tài s?n xă h?i và làm vi?c m?t cách nghiêm túc, có trách nhi?m. M?i xí nghi?p xă h?i ch? nghia d?u c?n có nh?ng nhà qu?n lư k? thu?t gi?i d? di?u ph?i công vi?c hi?u qu?. Và khi không c̣n áp b?c, công nhân ph?i t? giác tuân theo k? lu?t lao d?ng d? d?m b?o s?n xu?t du?c t? ch?c ch?t ch?, d?t nang su?t cao nh?t.

Nói ng?n g?n: trong n?n kinh t? xă h?i ch? nghia, ngu?i lao d?ng ph?i ch?ng minh r?ng h? có th? làm vi?c cham ch?, có k? lu?t và c?ng hi?n h?t ḿnh mà không c?n b? de d?a b?i cái roi c?a n?n dói hay s? ki?m soát c?a b?n tu b?n. Đi?u này ḍi h?i tính t? giác, s? tru?ng thành trí tu?, ḷng nhi?t huy?t, ư th?c trách nhi?m và ph?m giá cao c? – m?t s? chuy?n bi?n tri?t d? trong tu tu?ng c?a giai c?p công nhân.

Không th? xây d?ng ch? nghia xă h?i v?i nh?ng con ngu?i lu?i bi?ng, h?i h?t, ích k?, vô tâm. M?t xă h?i xă h?i ch? nghia c?n nh?ng con ngu?i s?n sàng c?ng hi?n v́ l?i ích chung, giàu ḷng hy sinh và d?ng c?m v?i d?ng bào, dung c?m và kiên tŕ d? th?c hi?n nh?ng nhi?m v? khó khan nh?t.

Nhung chúng ta không c?n ph?i d?i hàng th?p k? hay th? k? d? con ngu?i thay d?i. Chính trong cu?c d?u tranh, trong cách m?ng, giai c?p công nhân s? h?c h?i, tru?ng thành và d?t d?n t?m vóc c?n thi?t. Khi chúng ta chiêu m? nh?ng chi?n si cho cách m?ng hôm nay, cung chính là lúc chúng ta t?o ra nh?ng công nhân xă h?i ch? nghia c?a tuong lai – n?n t?ng cho m?t tr?t t? m?i.

Thanh niên công nhân là l?c lu?ng x?ng dáng nh?t cho nhi?m v? này. H? chính là th? h? tuong lai c?a n?n kinh t? xă h?i ch? nghia. Ngay t? bây gi?, h? c?n ch?ng t? r?ng h? có d? nang l?c d? gánh vác trách nhi?m l?n lao: l?t d? th? gi?i cu và xây d?ng m?t th? gi?i hoàn toàn m?i.

Và chúng ta s? làm du?c, ph?i không các b?n tr?? Chúng ta s? làm du?c! Gi?ng nhu l?i bài hát: 

Chúng ta ch?ng thi?u ǵ dâu, v? oi, con oi,
ch? thi?u nh?ng ǵ nh? ta mà l?n m?nh,
ch? thi?u t? do nhu nh?ng cánh chim,
ch? thi?u… th?i gian!