Vertaling uit het Duits: onbekend
Oorspronkelijke titel: onbekend
Bron: brochure uitgegeven door het comité van de eeuwfeesttentoonstelling 5-20 september 1964 Paleis voor Schone Kunsten, Brussel 1
Transcriptie: Valeer Vantyghem
HTML en contact: Adrien Verlee, voor het Marxists Internet Archive
Laatste bewerking: 16 december 2009
| Verwant: • Uit de voorgeschiedenis van de wereldoorlog |
Het ontketenen van de wereldoorlog maakte een abrupt einde aan elke internationale activiteit. Gedurende de oorlog vergaderde het Internationale Bureau niet een enkele keer. Maar hoe langer de oorlog voortduurde, des te meer maakte zich de noodzakelijkheid van een internationale actie bemerkbaar.
Enkele pogingen werden ondertussen ondernomen om tot een internationale actie te komen. De belangrijkste waren die van het Nederlands-Scandinavisch Comité (uitdrukkelijk ondersteund door Camille Huysmans, de secretaris van de Tweede Internationale) met doel, in 1917, een internationaal congres te Stockholm te doen plaatsvinden, en die van de Italiaan Mogar, die het initiatief nam tot het congres van Zimmerwald (september 1915) en van Kienthal (april 1916).
De eerste van die pogingen bleef zonder succes. De tweede poging leidde tot het organiseren van conferenties, waarop slechts enkele groeperingen van de internationale arbeidersbeweging waren vertegenwoordigd.
Na de wapenstilstand maakte zich de behoefte tot internationale samenwerking met nieuwe kracht merkbaar, ware het alleen maar om vast te stellen, hoe sterk de internationale arbeidersbeweging was verdeeld. De conferentie van Bern (februari 1919) en Luzern (augustus 1919) en Genève (augustus 1920) werden bijeengeroepen met het doel de Tweede Internationale te herstellen. Maar inmiddels was de zogenaamde Derde Internationale te Moskou opgericht en kort daarop verenigden zich enkele groepen, die zich bij geen van de beide Internationalen wilden aansluiten, tot een ‘Internationale Arbeidersunie van socialistische partijen’ onder de naam van ‘Unie van Wenen’.
Begin 1920 ondernam deze organisatie een poging tot het scheppen van reglementen van een voor allen aanvaardbare Internationale. Zij slaagden er ook in te Berlijn een bijeenkomst van de uitvoerende organen van de drie groepen te organiseren (april 1922). Maar reeds enkele weken later mislukte de poging, voornamelijk door de houding van Moskou dat zijn verplichtingen niet wilde erkennen. Enkel maanden later werd een nieuwe poging ondernomen met het doel een zo groot mogelijke bundeling der arbeiders te verkrijgen.
De 10de december 1929 kwamen afgevaardigden van de Tweede Internationale en van de Unie van Wenen voor de eerste maal in Den Haag bijeen. Zij benoemden een Comité, dat enkele weken later een oproep richtte tot de arbeiders aller landen en alle arbeiders- en socialistische partijen uitnodigde tot een internationaal congres.
In deze oproep heette het:
‘Gedurende de laatste jaren van de Wereldoorlog en de jaren, die op de wapenstilstand volgden, is geleken hoe diep het verschil van mening was aangaande de methodes van actie en de mogelijkheden van een revolutionaire activiteit van de arbeiders.
Heden bevinden wij ons in een ontwikkelingsfase van geheel ander aard. Overal wordt de reactie van dag tot dag uitdagender, zowel op politiek als op economisch gebied. Het algemeen offensief van de bezittende klasse blijkt duidelijk uit het bloeddorstige bewind van Horty in Hongarije, het fascisme in Italië en de hakenkruisdragers in Duitsland.
Deze politiek van reactie wordt in alle landen gevoerd. Het is daarom de eerste plicht der arbeiders hun krachten te bundelen en een eensgezind front te vormen om aan de aanvallen van de kapitalistische partijen weerstand te kunnen bieden’.
Gedurende de voorafgaande jaren trad de splitsing der arbeidersbeweging duidelijk aan de dag. Thans was de hereniging der arbeidersklasse een dringende noodzakelijkheid.
De nieuwe internationale werd de 27ste mei 1923 te Hamburg opgericht.
Het aldaar gehouden congres overtrof alle verwachtingen. 690 afgevaardigden uit dertig landen waren aanwezig. Gedurende vijf dagen van de beraadslagingen werden de volgende punten behandeld: ‘Internationale acties tegen de internationale reactie’, ‘De imperialistische vrede en de politiek van de arbeidersklasse’, ‘De achturige werkdag’ en ‘De hervorming van de internationale sociale wetgeving’.
De belangrijkste vraag was intussen of het zou lukken de internationale proletarische organisaties te verenigen. Gelukkig bleek reeds tijdens het congres, dat deze bundeling tot stand zou komen.
Aan de vooravond van het congres hielde de Unie van Wenen een bijeenkomst, waarop de volgende resolutie werd aangenomen:
‘Voor het geval, dat de oprichtingen van de Arbeidersinternationale tot stand zou komen en de Tweede Internationale tot haar ontbinding zou besluiten, zou de taak van de Unie van Wenen volbracht zijn en worden ontbonden.’
Aansluitend verklaarde het Uitvoerend Comité van de Tweede Internationale:
‘Dat de Unie van Wenen en de Tweede Internationale zouden worden ontbonden zodra de Commissie haar reglementen zou hebben ingediend en het congres daarover een beslissing zou hebben genomen. Aldus zou automatisch elk gevaar, dat de ene of andere van deze organisaties haar arbeid zou voortzetten, worden uitgeschakeld.’
Met donderend applaus aanvaardde het congres van Hamburg daarop het statuut van de nieuwe Socialistische Internationale der Arbeiders.
De hereniging was werkelijkheid geworden.
Er is slechts één moeilijkheid. De Internationale heeft geen nummer. Zij is niet de tweede, noch de derde, noch de vierde. Zij zal heel eenvoudig zijn de ‘Socialistische Internationale der Arbeiders’.
Dit moge een moeilijkheid bieden aan hen, die slechts in korte getallen kunnen rekenen. Voor hen echter die kunnen rekenen met vele cijfers naast elkaar, is het voldoende te weten, dat de Internationale meer dan zeven miljoen georganiseerde arbeiders omvat.
Enkele kleine partijen hebben zich bij geen enkele internationale organisatie aangesloten. Zij zijn, wat het aantal hunner leden aangaat, van weinig betekenis.
De statuten van de socialistische Arbeidersinternationale beginnen met deze verklaring:
De Socialistische Arbeidersinternationale is een verbond van partijen die als beginsel de economische vrijmaking van de arbeiders van de kapitalistische overheersing en de schepping van de socialistische republiek, alsook de klassenstrijd, die tot uiting komt in de onafhankelijke, politieke en industriële actie van de arbeidersorganisaties als een middel om dit doel te bereiken, aanvaarden.
Het is het doel van de socialistische Arbeidersinternationale de acties van de aangesloten partijen gelijk te schakelen. Het zou zelfbedrog zijn te beweren, dat dit doel reeds is bereikt. Maar de socialistische Arbeidersinternationale is de organisatie door de welke die eenheid kan worden verwezenlijkt. Niet door een onvruchtbare strijd tussen bepaalde organisaties willen deze tot een gemeenschappelijke actie komen. Het beginsel waarop de socialistische Arbeidersinternationale steunt is, dat de arbeidersklasse over hun eigen lot dienen te beschikken en dat een volledige democratie in de schoot van de Internationale dient te heersen. Dit betekent dat geen enkele minderheid, hoe goed haar bedoelingen mogen wezen, de organisatie zal mogen leiden. Deze zal zich steeds aan de beslissingen van de meerderheid dienen te onderwerpen. Het is noodzakelijk, dat de arbeidersklassen de weg volgen, die zij zelf hebben gekozen.
Deze methode van zelfbeschikking van de arbeidersklassen moet de hoop op toekomstige overwinning sterken. In afwachting van een fusie is samenwerking van alle arbeidersorganisaties, die dit beginsel aanvaarden, mogelijk.
In deze geest doen de statuten van de Internationale een beroep op de arbeiders van de ganse wereld met het doel de eensgezindheid van de socialistische beweging in elk land en in de Internationale tot stand te doen komen.
De Internationale is vast besloten te ijveren voor het bereiken van deze eensgezindheid, zulks op de grondslag van de besluiten en de resoluties, die door haar worden aanvaard. Zij richt zich tot de socialisten van alle landen, opdat zij dit streven zouden steunen en alles doen wat zij kunnen om een eensgezind front tegen kapitalisme en imperialisme in hun eigen land evenals in de in de internationale arbeidersorganisaties te bereiken.