Fridrih Engels

 

Manifesti i Partisė Komuniste

Parathėnie e Botimiy Gjermanisht tė Vitit 1883

 

 


Shkruar:  28 qershor 1883 nga Fridrih Engels.
Burimi: K. Marks, F. Engels. Vepra Tė Zgjedhura, Ne Dy Vėllime. Tiranė, «8 Nėntori», 1975. Vellimi I, f. 14-15.
Ky publikim: Marxists.org, 16 shkurt 2013.


 

 

Mjerisht, parathėnien e kėtij botimi duhet ta nėnshkruaj vetėm unė. Marksi — njeriu tė cilit i detyrohet mė tepėr se kujtdo tjetėr klasa punėtore e Evropės dhe e Amerikės, — pushon n2 varrezat Hajgejt dhe varrin e tij tani e ka mbuluar bari i parė. Pas vdekjes sė tij mė pak se kurrė mund tė bėhet fjalė pėr njė ripunim ose plotėsim tė «Manifestit». Bile unė e quaj tė ncvojshme tė them edhe njė herė kėtu me qartėsi tė plotė sa vijon:

Mendimi kryesor, qė pėrshkon gjithė «Manifestin», domethėnė. mendimi se prodhimi ekonomik dhe struktura e shoqėrisė, qė rrjedh patjetėr prej tij, formojnė nė ēdo epokė historike bazėn e historisė politike dhe intelektuale tė kėsaj epoke; se nė pėrshtatje me kėtė (qė nga koha e shkatėrrimit tė pronės sė pėrbashkėt primitive tė tokės) e gjithė historia ka qenė histori e luftės sė klasave, e luftės midis klasave tė shfrytėzuara dhe shfrytėzuese, midis klasave tė nėnshtruara dhe sunduese nė etapat e ndryshme tė zhvillimit shoqėror, dhe se tani kjo luftė ka arritur njė shkallė, nė tė cilėn klasa e shfrytėzuar dhe e shtypur (proletariati) nuk mund tė ēlirohet nga klasa qė e shfrytėzon dhe e shtyp (borgjezia), pa ēliruar njėkohėsisht dhe pėrgjithmonė gjithė shoqėrinė nga shfrytėzimi, nga shtypja dhe nga lufta e klasave, — ky mendim kryesor i pėrket kryekėput Marksit dhe vetėm atij.

Kėtė unė e kam thėnė herė pas here, por pikėrisht sot ėshtė nevoja ta shkruaj nė parathėnien e vetė «Manifestit».

Londėr, 28 qershor 1883

F. Engels