Keuzemenu aan/uit

Andere talen: AF AR BN CA CS DA DE EL EN EO ES ET EU FA FI FIL FR HE HI HU HY ID IS IT JA KA KO KU MK ML NE NO OC PA PL PS PT RO RU SD SH SI SK SL SQ SV SW TA TH TR UR VI ZH – XL

Marxistisch Internet-Archief, Nederlandstalig

“De filosofen hebben de wereld slechts verschillend geïnterpreteerd; het komt er op aan haar te veranderen.”
- Karl Marx, Stellingen over Feuerbach, stelling 11 -

Oneliner van de maand:

“... de kritiek op de godsdienst is de voorwaarde voor alle kritiek.”

Bron: Karl Marx (1844) Bijdrage tot de kritiek op Hegels Rechtsfilosofie – Inleiding

7 februari 2025

P.J. Troelstra (1919): De politieke taak van de Socialistische Internationale

... De dramatische wijze waarop de gebeurtenissen heden ten dage zich voltrekken, werkt er maar al te zeer toe mede, om de reële inhoud van wat er geschiedt minder scherp te doen zien en te ontleden. ...

29 januari 2025

P.J. Troelstra (1909): De Sociaaldemocratische Arbeiderspartij

... Volgens deze opvatting heeft het kapitalisme, d.i. het economische systeem, waarin de leiding van de productie en het bezit van de productiemiddelen in handen is van de kapitaalbezittende klasse, die om winst te behalen met de verkoop van de producten (waren) de niet-bezittende (proletariërs) voor zich laat arbeiden – de strekking, onder de invloed van de duurder wordende machines en van de wetenschappelijke techniek, de bestaansmogelijkheid en de betekenis van het zelfstandig kleinbedrijf in de industrie meer en meer te verminderen; steeds groter deel van de mensheid van de kapitalistische klasse afhankelijk te maken; haar kapitaal en daarmee zich ontwikkelende macht over de productie te vergroten; de arbeiders, zolang deze nog niet door vak- en politieke organisatie zich in voldoende mate daartegen te weer stellen, tot de uiterste grens, waarop ze arbeid voor de kapitalistische klasse kunnen presteren, neer te drukken. ...

7 januari 2025

Ernest Mandel (onder pseud. E. Germain) (1958): De industrialisatie van achtergebleven landen

“Armoede brengt armoede voort”: deze eenvoudige formule, die een gemeenplaats is geworden, vat nog steeds de wijsheid samen van de meeste economen over dit onderwerp, zowel bourgeois als marxistisch. ...

5 januari 2025

Jozef Stalin (1913): Marxisme en de nationale kwestie

De periode van de contrarevolutie in Rusland bracht niet alleen “donder en bliksem” met zich mee, maar ook desillusie in de beweging en gebrek aan vertrouwen in gemeenschappelijke krachten. ...

30 december 2024

J.V. Stalin (1924): Trotskisme of Leninisme?

Kameraden, na Kamenevs uitgebreide verslag is er voor mij weinig meer te zeggen. Ik zal mij daarom beperken tot het ontmaskeren van bepaalde legendes die door Trotski en zijn aanhangers worden verspreid over de Oktoberopstand, ...

14 december 2024

Ernest Mandel (onder pseud. E. Germain) (1959): Marxisme gezien door burgerlijke economen

Sinds een paar jaar beleeft de marxistische theorie, en meer in het bijzonder de marxistische economische theorie, een soort opleving in academische kringen. Het is niet zo dat deze theorie objectief bestudeerd of gedoceerd wordt aan de Westerse universiteiten. Het is eerder een merkwaardig bijproduct van de economische successen van de arbeidersstaten, ...

3 december 2024

Marcel van der Linden (2017): Wandelende vissen: hoe conservatief gedrag radicale verandering opwekt en verwerkt. Afscheidsrede IISG

Marx zegt dat revoluties de locomotief van de wereldgeschiedenis zijn. Maar misschien is het wel anders. Misschien zijn revoluties een poging van de passagiers in deze trein – namelijk het menselijk ras – om de noodrem in werking te stellen. ...

23 november 2024

Joost Kircz en Marcel van der Linden (2021): De ingewikkelde kwantiteit-kwaliteit transitie

Ontwikkelingen verlopen niet altijd vloeiend, het gaat vaak met horten en stoten. De Romeinse filosoof Seneca ging hier al op in. De eerste moderne denker die de observatie dat een kwantitatieve vermindering of vermeerdering kan leiden tot een verandering in de aard (kwaliteit) van een entiteit grondig aanpakte, dat was G.W.F. Hegel, ...

24 oktober 2024

Joost Kircz (1993-94): De maakbaarheid van de wereld

Als wij de wereld om ons heen bekijken, schrikken wij steeds opnieuw van wat er allemaal mis kan gaan. Ieder gevoel voor maatschappelijke vooruitgang, culturele ontwikkeling en bevrijding van de mens uit haar sociale en fysieke ellende lijkt wel weggeslagen. Geen van de grote politieke stroming vertolken nog hoop of een vergezicht waarvoor enthousiasme is op te brengen. Soms lijkt het wel of de vooruitgang en ontwikkeling gestopt is en zich tegen ons keert. ...

28 september 2024

Leon Trotski (1907-1909): 1905

In dit boek ontbreekt duidelijkheid over het vraagstuk van formele democratie, zoals dat trouwens de hele beweging die hier wordt beschreven, betrof. En dat mag geen verrassing heten; zelfs tien jaar later, in 1917, was onze partij er in haar hoofd nog niet helemaal duidelijk in. Maar deze tweeslachtigheid, of gebrek aan volledige overeenstemming, was geen gevolg van principiële meningsverschillen. In 1917 stonden we mijlenver af van de mystiek van democratie: wij traden de ontwikkelingen van de revolutie tegemoet, niet als de inwerking-stellers van bepaalde absolute democratische normen, maar als een oorlog tussen verschillende klassen die, voor hun tijdelijke behoefte, gebruik maakten van de leuzen en instituten van de democratie. Ook toen brachten we de leus van machtsovername door de arbeidersklasse onomwonden naar voren. ...

16 mei 2023

Albert Einstein (1948): Brief aan de New York Times

Een van de meest verontrustende politieke verschijnselen van onze tijd is de opkomst van de “Freedom Party” (Tnuat Haherut) in de pas opgerichte staat Israël. Deze politieke partij lijkt in haar organisatie, methoden, politieke filosofie en sociale aantrekkingskracht sterk op de nazi- en fascistische partijen. Ze is voortgekomen uit de voormalige Irgun Zvai Leumi, een terroristische, rechtse, chauvinistische organisatie in Palestina. ...