MIA > ελληνικό τμήμα > έργα Λένιν

Δημοσιεύθηκε: Πράβντα Νο 36, 20 Απρίλη (3 Μάη) 1917
Πηγή: Λένιν, Collected Works, Progress Publishers, Μόσχα 1964, τόμ. 24, σελ. 179-182
Αναδημοσίευση: Η αναδημοσίευση του παρόντος είναι ελεύθερη, με την παράκληση να γίνεται παραπομπή στο ελληνικό ΜΙΑ.

Στις 14 Απριλίου η εφημερίδα μας [η Pravda] δημοσίευσε μια έκθεση από έναν ανταποκριτή στο Καναβίνο, Κυβερνείο Νίζνι-Νόβγκοροντ, με την πληροφορία ότι «μια πολιτοφυλακή των εργατών που πληρώνεται από τις διευθύνσεις εργοστασίων έχει εισαχθεί σε σχεδόν όλα τα εργοστάσια».

Η περιφέρεια του Καναβίνο, αναφέρει ο ανταποκριτής μας, έχει δεκαέξι εργοστάσια και περίπου τριάντα χιλιάδες εργάτες, χωρίς να συνυπολογίσουμε τους υπαλλήλους των σιδηροδρόμων. Η οργάνωση μιας πολιτοφυλακής των εργατών που πληρώνεται από τους καπιταλιστές επομένως αγκαλιάζει ένα σημαντικό αριθμό των μεγαλύτερων επιχειρήσεων στην περιοχή.

Η οργάνωση μιας πολιτοφυλακής των εργατών που πληρώνεται από τους καπιταλιστές είναι ένα μέτρο τεράστιας –δεν θα είναι καθόλου υπερβολή να πούμε, γιγαντιαίας και αποφασιστικής– σημασίας, πρακτικά όσο και από άποψη αρχής. Η επανάσταση δεν μπορεί να γίνει ασφαλής, οι κατακτήσεις της δεν μπορούν να ασφαλιστούν, η παραπέρα ανάπτυξή της είναι αδύνατη, προτού αυτό το μέτρο να έχει γίνει γενικό, προτού εκπληρωθεί σε όλη τη χώρα.

Οι αστοί και οι γαιοκτήμονες δημοκράτες, που έγιναν δημοκράτες αφού είδαν ότι ήταν αδύνατο να κυβερνήσουν τον λαό αλλιώς, προσπαθούν να εγκαθιδρύσουν μια δημοκρατία που θα είναι όσο το δυνατόν πιο μοναρχική· κάτι όπως αυτή στη Γαλλία, την οποία ο Στσέντριν αποκάλεσε μια δημοκρατία χωρίς δημοκράτες(1).

Αυτή την περίοδο, όταν οι γαιοκτήμονες και οι καπιταλιστές έχουν συνειδητοποιήσει τη δύναμη των επαναστατικών μαζών, το πιο σημαντικό πράγμα γι’ αυτούς είναι να προστατεύσουν τους πιο ουσιώδεις θεσμούς του παλαιού καθεστώτος, να προστατεύσουν τα παλαιά όργανα της καταπίεσης: την αστυνομία, τη γραφειοκρατία, το μόνιμο στρατό. Προσπαθούν να περιορίσουν τη «λαϊκή πολιτοφυλακή» σε ένα ίδρυμα του παλαιού τύπου, δηλ., σε μικρά αποσπάσματα ένοπλων ατόμων που στέκονται χωριστά από το λαό και όσο το δυνατό πιο κοντά στην αστική τάξη και κάτω από τη διοίκηση ατόμων που ανήκουν στην αστική τάξη.

Το μίνιμουμ πρόγραμμα των Σοσιαλδημοκρατών καλεί για την αντικατάσταση του μόνιμου στρατού από έναν καθολικό εξοπλισμό του λαού. Οι περισσότεροι από τους επίσημους Σοσιαλδημοκράτες στην Ευρώπη και οι περισσότεροι από τους αρχηγούς των Μενσεβίκων μας, ωστόσο, «έχουν ξεχάσει» ή βάζουν στην άκρη το πρόγραμμα του Κόμματος, αντικαθιστώντας το διεθνισμό με το σοβινισμό («αμυνιτισμό»(2)), τις επαναστατικές τακτικές με το ρεφορμισμό.

Όμως τώρα περισσότερο από ποτέ άλλοτε, στην παρούσα επαναστατική στιγμή, είναι το πιο επείγον και απαραίτητο να υπάρξει ένας καθολικός εξοπλισμός του λαού. Το να υποστηρίξουμε ότι, αφού έχουμε έναν επαναστατικό στρατό, δεν υπάρχει καμία ανάγκη να εξοπλιστεί το προλεταριάτο, ή ότι «δεν θα υπήρχαν αρκετά» όπλα για να γίνει αυτό, δεν είναι τίποτε άλλο από εξαπάτηση και τέχνασμα. Το ζήτημα είναι να αρχίσει να οργανώνεται μια καθολική πολιτοφυλακή αμέσως, έτσι ώστε ο καθένας να μάθει τη χρήση των όπλων ακόμα κι αν δεν υπάρχουν «αρκετά» για όλους, γιατί δεν είναι καθόλου απαραίτητο ο λαός να έχει αρκετά όπλα για να οπλίσει τους πάντες. Ο λαός πρέπει να μάθει, ο καθένας και όλοι, πώς να χρησιμοποιεί τα όπλα, πρέπει να ανήκει, ο καθένας και όλοι, στην πολιτοφυλακή που πρόκειται να αντικαταστήσει την αστυνομία και το μόνιμο στρατό.

Οι εργάτες δεν θέλουν έναν στρατό που να στέκεται χωριστά από τον λαό· αυτό που θέλουν είναι οι εργάτες και οι στρατιώτες να συγχωνευτούν σε μια και μόνο πολιτοφυλακή που να αποτελείται από όλο το λαό.

Αν δεν γίνει αυτό, ο μηχανισμός της καταπίεσης θα παραμείνει σε ισχύ, έτοιμος σήμερα να υπηρετήσει τον Γκουτσκόφ(3) και τους φίλους του, τους αντεπαναστάτες στρατηγούς, και αύριο τον Ράντκο Ντιμίτριεφ(4) ή κάποιο διεκδικητή του θρόνου και τον οικοδόμο μιας δημοψηφιστικής μοναρχίας.

Οι καπιταλιστές χρειάζονται μια δημοκρατία τώρα, επειδή δεν μπορούν «να διευθύνουν» το λαό αλλιώς. Αλλά αυτό που χρειάζονται είναι μια «κοινοβουλευτική» δημοκρατία, δηλαδή, μια όπου η δημοκρατία θα περιορίζεται στις δημοκρατικές εκλογές, στο δικαίωμα της αποστολής ατόμων στο κοινοβούλιο που, όπως πολύ σωστά παρατήρησε ο Mαρξ, αντιπροσωπεύουν τον λαό και καταπιέζουν τον λαό(5).

Οι oπορτουνιστές της σύγχρονης Σοσιαλδημοκρατίας, που έχουν αντικαταστήσει τον Mαρξ με τον Σάιντεμαν5, έχουν απομνημονεύσει τον κανόνα ότι ο κοινοβουλευτισμός «πρέπει να χρησιμοποιηθεί» (πράγμα που είναι απολύτως σωστό), αλλά έχουν ξεχάσει τι δίδαξε ο Μαρξ σχετικά με την προλεταριακή δημοκρατία σε διάκριση από τον αστικό κοινοβουλευτισμό.

Ο λαός χρειάζεται μια δημοκρατία για να εκπαιδευτούν οι μάζες στις μεθόδους της δημοκρατίας. Χρειαζόμαστε όχι μόνο την αντιπροσώπευση σε δημοκρατικές γραμμές, αλλά την οικοδόμηση ολόκληρης της κρατικής διοίκησης από πάνω ως κάτω από τις ίδιες τις μάζες, την αποτελεσματική συμμετοχή τους σε όλα τα βήματα της ζωής, τον ενεργό ρόλο τους στη διοίκηση. Η αντικατάσταση των παλαιών οργάνων καταπίεσης, της αστυνομίας, της γραφειοκρατίας, του μόνιμου στρατού, από ένα καθολικό εξοπλισμό του λαού, από μια πραγματικά καθολική πολιτοφυλακή, είναι ο μόνος τρόπος να εγγυηθεί η χώρα ένα ανώτατο όριο ασφάλειας ενάντια στην αποκατάσταση της μοναρχίας και να καταστεί ικανή να βαδίσει εμπρός σταθερά, συστηματικά και αποφασιστικά προς το σοσιαλισμό, όχι με το «να τον εισαγάγει» από πάνω, αλλά ανυψώνοντας την απέραντη μάζα των προλεταρίων και των ημι-προλεταρίων στην τέχνη της κρατικής διοίκησης, στη χρήση ολόκληρης της κρατικής εξουσίας.

Η δημόσια υπηρεσία μέσω μιας αστυνομίας που στέκεται πάνω από τον λαό, μέσω των γραφειοκρατών, που είναι οι πιο πιστοί υπηρέτες της αστικής τάξης, και μέσω ενός μόνιμου στρατού κάτω από τη διοίκηση των γαιοκτημόνων και των καπιταλιστών – αυτό είναι το ιδανικό της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας των αστών, η οποία προσπαθεί να διαιωνίσει την εξουσία του κεφαλαίου.

Η δημόσια υπηρεσία μέσω μιας πραγματικά καθολικής πολιτοφυλακής του λαού, απαρτιζόμενης από άνδρες και γυναίκες, μιας πολιτοφυλακής ικανής εν μέρει να αντικαταστήσει τους γραφειοκράτες – αυτό, συνδυαζόμενο με την αρχή της αιρετής υπηρεσίας και τη δυνατότητα ανάκλησης όλων των δημόσιων ανώτερων υπαλλήλων, με την πληρωμή για την εργασία τους σύμφωνα με προλεταριακά πρότυπα, όχι με εκείνα της «κυρίαρχης τάξης», δηλαδή τα αστικά, πρότυπα, είναι το ιδανικό της εργατικής τάξης.

Αυτό το ιδανικό δεν έχει μόνο γίνει ένα μέρος του προγράμματός μας, δεν έχει μόνο κερδίσει μια θέση στην ιστορία του εργατικού κινήματος στη Δύση, δηλαδή, στην εμπειρία της Κομμούνας του Παρισιού· δεν έχει μόνο εκτιμηθεί, τονιστεί, εξηγηθεί και προταθεί από τον Mαρξ, αλλά πραγματικά τέθηκε σε πράξη από τους Ρώσους εργάτες στα έτη 1905 και 1917.

Τα Σοβιέτ των Αντιπροσώπων των Εργατών, από άποψη σημασίας, από άποψη του τύπου κυβέρνησης που δημιουργούν, είναι θεσμοί ακριβώς εκείνου του είδους δημοκρατίας που καταργεί τα παλαιά όργανα της καταπίεσης, και παίρνει το δρόμο μιας καθολικής πολιτοφυλακής.

Αλλά πώς μπορεί η πολιτοφυλακή να γίνει καθολική όταν οι προλετάριοι και οι ημι-προλετάριοι είναι συγκεντρωμένοι στα εργοστάσια, και συντρίβονται από την ανυπόφορη εργασία για τους γαιοκτήμονες και τους καπιταλιστές;

Υπάρχει μόνο ένας τρόπος: η πολιτοφυλακή των εργατών πρέπει να πληρώνεται από τους καπιταλιστές.

Οι καπιταλιστές πρέπει να πληρώνουν τους εργάτες για τις ώρες και τις ημέρες που δίνουν στη δημόσια υπηρεσία.

Αυτή η αξιόπιστη μέθοδος υιοθετείται από τις ίδιες τις εργατικές μάζες. Το παράδειγμα των εργατών του Νίζνι Νόβγκοροντ πρέπει να γίνει ένα μοντέλο για όλη τη Ρωσία.

Οι σύντροφοι εργάτες, κάνουν τους αγρότες και τον υπόλοιπο λαό να δουν την ανάγκη για μια καθολική πολιτοφυλακή στην θέση της αστυνομίας και της παλαιάς γραφειοκρατίας! Εισάγετε μια τέτοια και μόνο μια τέτοια πολιτοφυλακή! Εισάγετέ τη μέσω των Σοβιέτ των Αντιπροσώπων των Εργατών, μέσω των Σοβιέτ των Αντιπροσώπων των Αγροτών, μέσω των οργάνων της τοπικής αυτοδιοίκησης που πέφτουν στα χέρια της εργατικής τάξης. Κάτω από οποιεσδήποτε περιστάσεις να μην είστε ευχαριστημένοι με μια αστική πολιτοφυλακή. Τραβήξτε τις γυναίκες στη δημόσια υπηρεσία σε ίση θέση με τους άνδρες. Φροντίστε οι καπιταλιστές να πληρώνουν τους εργάτες για τις ημέρες που αφιερώνονται στη δημόσια υπηρεσία στην πολιτοφυλακή!

Μάθετε τις μεθόδους της δημοκρατίας με την πραγματική εξάσκηση, αμέσως, από μόνοι σας, από πάνω ως κάτω –εγείρετε τις μάζες στην αποτελεσματική, άμεση, καθολική συμμετοχή στη διακυβέρνηση– αυτό και μόνο αυτό θα επιβεβαιώσει τον πλήρη θρίαμβο της επανάστασης και την απαρέγκλιτη, σκόπιμη και συστηματική πρόοδό της.

Σημειώσεις

1. Η αναφορά είναι στα σχόλια του Ρώσου ριζοσπάστη σατιρικού συγγραφέα Σαλτίκοφ-Στσέντριν για την Γαλλία που περιλαμβάνονται στα σκίτσα του στο εξωτερικό.
2. Ο αμυνιτισμός ήταν η γραμμή για την υπεράσπιση της πατρίδας, με την οποία δικαιολογούσαν την υποστήριξη της αστικής τάξης τα ρεφορμιστικά και οπορτουνιστικά σοσιαλδημοκρατικά κόμματα στη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Οι Μπολσεβίκοι κριτικάρισαν τον αμυνιτισμό ως μια απάτη που συγκάλυπτε τους ιμπεριαλιστικούς σκοπούς για τους οποίους διεξαγόταν πραγματικά ο πόλεμος.
3. Ο Αλεξάντερ Γκουτσκόφ (1862-1936), μέλος του κόμματος των Οκτωβριστών, ήταν υπουργός Πολέμου και Ναυτικού στην πρώτη Προσωρινή Κυβέρνηση που σχηματίστηκε από τον πρίγκιπα Λβοφ μετά την επανάσταση του Φλεβάρη του 1917.
4. Ο Ράντκο Ντιμίτριεφ (1859-1918), ήταν Βούλγαρος στρατηγός, επικεφαλής του Γενικού Επιτελείου του βουλγαρικού στρατού στα 1904-1907 και στρατηγός του τσαρικού στρατού στον παγκόσμιο πόλεμο του 1914-1918.
5. Ο Φίλιπ Σάιντεμαν (1865-1939) ήταν ένας από τους ηγέτες της άκρας δεξιάς, οπορτουνιστικής πτέρυγας της Γερμανικής Σοσιαλδημοκρατίας στα χρόνια του παγκόσμιου πολέμου του 1914-1918. Επικεφαλής της κυβέρνησης συνασπισμού της Βαϊμάρης για μερικούς μήνες το 1919, πήρε δραστήρια μέρος στη συντριβή του γερμανικού επαναστατικού κινήματος.

scroll-up